Bir şirket kurmadan da fatura kesmeniz, yasal olarak verginizi vermeniz veya iş yapabilmeniz mümkündür. İşinizden düzenli kazanç sağlayamıyor veya işinizi belirli zaman periyotlarında yapamıyorsanız, yani freelance çalışıyorsanız, müşterilerinizle gider pusulası hazırlayabilirsiniz. Peki, gider pusulası nedir? Freelance çalışırken şahıs şirketi kurulabilir mi?
İçindekiler
Gider Pusulası Nedir?
Gider pusulası, fatura hükmünde olup alınan mal veya hizmetlerin belgelendirilmesinde ve arızi olarak serbest meslek faaliyetinde bulunan kişilere ödeme yapılırken kullanılır. Fatura kesmek ve almak mecburiyetinde olan mükelleflerin, fatura verme yükümlülüğü olmayanlardan aldıkları mal ve hizmetlere yönelik olarak düzenledikleri fatura hükmündeki kanuni bir belgedir.
Stopaj Vergisi Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Gider Pusulası ile çalışıldığında devlete “Stopaj Vergisi” ödenmelidir; ancak stopaj vergisini müşterinin mi ödeyeceğini yoksa sunduğunuz hizmetin ücretine mi dahil olacağını, müşterinizle yapacağınız anlaşmaya bağlı olarak belirleyebilirsiniz. Mevzuata göre farklı ticari faaliyetlere göre gider pusulası stopaj oranları şu şekildedir:
- Dokuma ürünleri, nakış işleri, turistik eşya ve benzeri mal bedelleri ve bunların üretiminde ödenen hizmet bedelleri üzerinden %2 oranında stopaj kesintisi uygulanır.
- Hurda mal alımlarında uygulanan stopaj oranı %2 olarak belirlenmiştir.
- Diğer mal alımlarında stopaj kesintisi %5 oranında uygulanır.
Diğer hizmet alımları; yani sıralanan bentler hariç olmak üzere, mal ve hizmet bedelleri bedelinin ayrılamaması durumunda %10 oranında stopaj kesintisi uygulanır.
Vergi Usul Kanununun Gider Pusulası Hakkındaki Açıklaması
Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 234.maddesinde gider pusulası şu şekilde tanımlanmaktadır: Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, geliri basit usulde tespit edilenler, defter tutmak zorunda olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin; vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia içinde tanzim edip işi yapana veya satana imza ettirecekleri gider pusulası, vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Vergiden muaf esnafların kimler olduğu ise 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 9. maddesinde belirtilmiştir.
Kanunu şu şekilde açıklayabiliriz: Örneğin, şirketi olmayan bir web tasarımcısı olarak bir şirket için web tasarımı yapacaksınız; ancak şirketiniz olmadığı için müşterinize fatura, fiş vb. belge veremiyorsunuz. Müşteriniz ise ödemeyi şirketi üzerinden yapmak ve aldığı hizmetin yasal olarak muhasebe kayıtlarına geçmesini istiyor. Bu durumda müşteriniz olan şirket, sizin adınıza bir gider pusulası düzenler ve bu belge fatura hükmünde dikkate alınır.
Gider Pusulası Nasıl Düzenlenir?
Vergiden muaf esnafla yapılan ticari işlemlerle; tüketicilerden alınan ürün ve hizmetler, iadeler, telif ödemeleri vs. gibi çok sayıda işlem için gider pusulası kullanılmaktadır. Gider pusulası düzenlerken dikkat edilmesi gerekenler ise şunlardır:
- Gider pusulalarında işin mahiyeti, cinsi, adedi, fiyatı, tutarı, toplamı, tevkif edilen vergi oranı ve net tutarı; işi yaptıran ve yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadları, (Tüzel kişilerde unvanları) adresleri, vergi dairesi ve hesap numarası, seri ve müteselsil sıra numarası ve düzenleme tarihine ilişkin bilgilere yer verilmelidir.
- Gider pusulaları, notere bastırılmalı veya mükellefler tarafından anlaşmalı matbaalara bastırılmalıdır. Anlaşmalı matbaalarda bastırılması veya kullanılmasında “Vergi Usul Kanunu Uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uyulmalıdır.
- Gider pusulası en az iki örnek olarak düzenlenmelidir. En az iki örnek düzenlenmeyen veya yukarıdaki maddelerden birinin bilgileri eksik olan gider pusulaları hiç düzenlenmemiş sayılır.
- Düzenlenen gider pusulalarının ilk örneği işi yapana veya emtiayı satana verilir. İkinci örneği ise düzenleyen tarafınca saklanır.
- Emtia/hizmeti satın alan şirketin, gider pusulasını işi yapana veya emtiayı satana imzalatması gerekmektedir.
Gider pusulası kısaca; vergi mükellefi olmayanlardan satın alınan ürün ve hizmetlerin belgelendirilmesi veya muhasebe sistemine kaydedilmesi için düzenlenen fatura hükmündeki bir evraktır. Gider pusulasının fatura hükmünde bir evrak olması sebebi ile freelance çalışma ile hizmet sunan kişinin yaptığı iş yasallaşır ve bu hem satın alan hem de satan kişiye avantaj sağlar.
Aşağıda gider pusulası örneği verilmiştir.
Freelance Çalışırken Mükellef ile Şahıs Şirketi Kurun
Freelance çalışırken gider pusulasıyla fatura kesebilmenize ve yasal olarak işlerinizi yürütebilmenize imkan varken, bunu yapmanız size fazlasıyla iş yükü çıkartacak ve vakit kaybetmenize neden olacaktır. Freelance çalışırken de kendi şirketinizin sahibi olabilir ve bir şahıs şirketi kurabilirsiniz. Mükellef olarak şirket/işletme kurmak isteyenlere birçok avantaj ve kolaylık sağlıyoruz. Örneğin, online ön muhasebe programından yararlanabilir; e-Fatura, e-Arşiv Fatura, e-Serbest Meslek Makbuzu ve e-Defter hizmeti gibi tüm süreçleri alabilir ve bu hizmetler ile işlerinizi kolaylaştırabilirsiniz. Şirket kurabilmek için ihtiyacınız olan her şeyi tek bir bir yerde bulabilmenizi sağlayan Mükellef’ten yararlanmak için tıklayınız.
