Stopaj Nedir? Neden Ödenir?

Stopaj Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Yayın Tarihi: Güncelleme Tarihi:

İş tanımına veya elde edilen gelire göre değişiklik gösteren vergi yükümlülüklerinin tespit edilebilmesi için gelirlerin beyan edilmesi gerekir. Bu kapsamda vergi yükümlülüklerinden biri de stopajdır. Stopaj vergisi, gelir sahibine ulaşmadan doğrudan gelir kaynağından kesilen vergi türü olarak adlandırılır. Gelire göre stopaj tutarları da farklılık gösterebilir. Blog yazımızı okuyarak stopaj nedir, kim öder, neden ve nasıl ödenir, nasıl hesaplanır gibi soruların cevaplarını öğrenebilirsiniz.

Stopaj Ne Demektir?

Stopaj; gelir vergisi veya kurumlar vergisine tabi olan bir kişi ya da kurumun ödemesi gereken verginin, kazanılan tutardan kesilerek peşin olarak vergi dairesine yatırılması anlamına gelmektedir. Uygulanmakta olan vergi sisteminde gelir vergisi ve kurumlar vergisi için vergi mükellefi belirli dönemler için hazırladığı beyannameye esas olarak gelirine göre vergi ödemektedir. Gelir Vergisi Kanunu uyarınca belirlenmiş bazı durumlarda ise geliri elde eden kişi veya kurum bu beyannamelere ihtiyaç duymamakta çünkü ilgili ödeme yapıldığı anda vergi kesintisi yapılmaktadır. Özetle ödeme anında yapılan bu kesintiye stopaj denmektedir.

Stopaj Vergisi Nedir?

Stopaj vergisi, gelire endeksli olan vergi miktarının vergi dairesine gitmeden doğrudan ilgi tutardan kesilmesidir. Örneğin, bir işveren tarafından yapılan maaş ödemesi esnasında çalışan ücretini almadan stopaj adı altında vergi kesintisi yapılabilir. Bunun nedeni, çalışanın aldığı ücretten gelir vergisi ödeme yükümlülüğüdür. Haliyle süreci hızlandırmak adına çalışanın ödemesi gereken vergi, işveren eliyle stopaj adı altında doğrudan kesilir. Bunun sonucunda ise süreç hızlanır ve çalışan vergi ödemekle uğraşmaz.

Stopajı Kim Öder?

Kimin stopaj ödemesi gerektiği, ilgili kanunlar çerçevesinde belirlenmiştir. Bu kapsamda belirli mülk sahipleri, işverenler ve bankalar üzerinden yatırım yapmış kişilerden stopaj tahsil edilir. Stopaj ödeyenler şu şekilde sıralanabilir:

  • İş yeri kiracıları
  • İşverenler 
  • Mevduat faizine para yatıranlar 
  • Serbest meslek sahipleri
  • Gider pusulası sahibi olanlar

Stopaj Kesintisi Nedir? Hangi Durumlarda Yapılır?

Stopaj kesintisi esasında stopajdan farklı bir tanım değildir. Ancak, her durumda stopaj kesintisi yapılmaz. Örneğin, mevduat hesabına para yatırılmasından belirli bir süre sonra ayrıca vergi ödemekle uğraşılmaması için yatırılan tutardan doğrudan stopaj kesintisi yapılır. İş yeri kiracısı ise kirasını yatırmadan önce brüt kirası üzerinden stopaj kesintisi yapar. Kiracılar için stopaj ödemesi, mülk sahibi veya temsilcilerle olan anlaşmaya bağlı olarak gerçekleştirilir. Sözleşme aşamasında kira bedeli, net kira tutarına yansıtılırsa kiralayan kişinin ek bir stopaj ödemekle uğraşmasına gerek kalmaz.

Stopaj nedir? Stopaj vergisi nedir? Stopajı kim öder? Stopaj kesintisi nedir? Stopaj neden ödenir?

Gelir vergisi ve kurumlar vergisi ödeyen kişilerin, gelirlerinden kesilen tutarın peşin olarak vergi dairesine yatırılmasına stopaj denir.

Stopaj Neden Ödenir?

  1. Devlet için vergi gelirlerinin tahsilatını hızlandırır. Verginin tahsil edilmesi için geçen her gün enflasyonla beraber verginin değerini düşüreceğinden dolayı, verginin hızlı tahsil edilmesi vergi değerindeki kaybı engellemektedir.
  2. Vergi tahsilatlarında ortaya çıkan maliyetleri en aza indirmektedir.
  3. Vergilerde kayıp ve kaçak durumunun önüne geçmekte ve vergi tahsil etme sürecini daha güvenli duruma getirmektedir.
  4. Vergiler birikmeden önce kesileceğinden, net gelir kazancı olan mükellef için vergi yükünü azaltmaktadır.

Stopaj Nasıl Ödenir?

Stopaj, bir vergi türü olduğu için dolaylı ya da doğrudan ödenebilmektedir. Esasında aktif veya pasif herhangi bir gelir türüne sahip olan tüm kişiler, ilgili yılda açıklanan oranlar kapsamında stopaj ödemek durumundadır. Ödemeler ise vergi dairesine yapılmaktadır. Bunun için şahsen vergi dairesine ödeme yapılabilir. Stopaj ödemeleri İnternet Vergi Dairesi üzerinden de gerçekleştirilebilir. Aynı şekilde, çeşitli bankaların mobil uygulamalarından da stopaj ödenebilir.

Stopaj Ne Zaman Ödenir?

Stopaj ödemesi aylık şekilde yapılabileceği gibi üç aylık veya yıllık olarak da gerçekleştirilebilir. Aylık ödeme, ilgili ayın 26. gününe dek yapılmalıdır. Üç aylık ödemeler ise gelirin elde edilmiş olduğu üçüncü ayın ilk 26 günü içinde mutlaka gerçekleştirilmelidir. Zamanında yapılmayan ödemeler için gecikme cezası ortaya çıkabilir. Aynı zamanda belirli bir süre boyunca ödenmeyen stopaj için haciz işlemleri yapılabilir. 

Stopaj Desteği Nedir?

Stopaj desteği, iş yaşamında işverenler için kolaylık oluşturmak amacıyla uygulanan bir destektir. Bu destek, Yatırım Teşvik Belgesi bulunduran işletmelerin istihdama katkı sunmaları amacıyla sağlanır. Stopaj desteği, ek istihdam için ödenecek gelir vergisi üzerinden sağlanır ve 10 yıl süreyle uygulanır. Böylece işverenler için önemli bir destek kalemi sağlanır.

Stopaj nasıl ödenir? Stopaj ne zaman ödenir? Stopaj desteği nedir? Kira stopajı nedir? Kira stopaj oranı 2024, stopaj hesaplama nasıl yapılır?

2024 yılı için %20 olarak belirlenen kira stopajı; aylık, üç aylık veya yıllık ödenebilmektedir.

Kira Stopajı Nedir?

İş yeri sahiplerinin kiracılarından aldıkları kira bedeli tutarına göre hesaplanan vergi miktarı, kira stopajı olarak isimlendirilir. Kira stopajı koşulları, Gelir Vergisi Kanunu kapsamında belirlenmiştir. Buradaki en temel nokta, kira stopajının kiracı tarafından ödenmesi yükümlülüğüdür. Başka bir deyişle gayrimenkul sahibi kira stopajı ödemez. Kira stopajı için söz konusu olan yer ise iş yeri olarak geçen yerlerdir. Yani hane olarak kullanılan yerler için kira stopajı ödenmez.

Her şirketin vergi dairesi yoklama işlemleri sırasında göstereceği ve varlığını kanıtlayacağı bir faaliyet adresi bulunması gerekmektedir. Bu adres çoğu zaman şirkete ait olmamakta veya belirli süreler için sanal ofis olarak kiralanmaktadır. İş yeri adresi için kiracı taraf, kira sözleşmesindeki miktarın stopaj uygulanacak oranını kira bedelinden ayrı şekilde ev sahibine değil vergi dairesine yatırmalıdır.

Örneğin şahıs şirketi kuran bir vergi mükellefinin normalde ev olarak kullandığı yer, iş yeri adresi olarak gösterilmiş olabilir. Bu durumda tapu bilgisine bakılmaksızın normal kira tutarından stopaj ödenmesi gerekir. Yani tapuda hane olarak geçen bir yer şahıs işletmesinin yasal adresi olarak gözüküyorsa bu durumda artık aylık kira bedeli üzerinden stopaj ödeme yükümlülüğü doğmaktadır.

Bunun dışında kira stopajı ödemekten muaf tutulan kişiler de bulunur. Bu kişiler şu şekilde sıralanabilir:

  • Maaşını yurt dışından alanlar, 
  • Yabancı ülkelerin elçilik ve konsolosluklarında görev yapanlar, 
  • Yıllık beyannamede ilgili ödemeleri yapacak kişiler.

Kira Stopaj Oranı 2024

Kira stopajı oranları belirli aralıklarla güncellenmez. 2024 yılı için kira stopajı %20 olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda aylık, üç aylık veya yıllık süreçte kiracının kira bedelinin %20’sini stopaj şeklinde ödemesi gerekir. Buradaki önemli nokta kira bedelinden stopaj düşülmeyeceğidir. Yani 10.000 TL aylık kirası olan kiracı ekstra %20 stopaj ödemesi yapacaktır.

Stopaj Hesaplama Nasıl Yapılır?

Kira stopaj hesaplama yapmak için kira sözleşmesinde belirtilmiş olan brüt kira tutarı temel alınır. Yani, kira sözleşmesinde belirlenmiş olan tutarın altında veya üstünde bir tutar hesaplamada kullanılamaz. Bazı kişiler kira sözleşmesine aslından düşük tutar yazarak stopaj hesaplaması yapabilir. Fakat bunun tespiti halinde hem mülk sahibine hem de kiracıya cezai yaptırım olduğu unutulmamalıdır. 

Stopaj hesaplama için temel nokta; brüt tutarın %20’sinin alınmasıdır. Eğer sözleşmede brüt kira bedeli yoksa bu durumda net kira tutarının 1,25 ile çarpılması veya 0,80’e bölünmesiyle kira bedeli hesaplaması yapılabilmektedir.

Örneğin 10.000 TL brüt kira bedeline sahip olan bir iş yeri için %20 yani 2000 TL stopaj ödenir. 8000 TL ise mülk sahibine kira bedeli olarak ödenir.

Burada unutulmaması gereken en önemli nokta ise iş yeri kiralanırken yapılan sözleşmede brüt veya net tutarın belirtilmesidir. Örneğin mülk sahibi kiracı ile 10.000 TL üzerinden anlaşma sağlamışsa bu tutar genellikle net tutarı ifade eder. Bu durumda stopaj için ödenmesi gereken tutar, kiracıya ayrı masraf çıkarabilir. Bazı mülk sahipleri veya temsilcileri, stopaj ödemelerinde sorun oluşmaması için doğrudan stopaj oranını alacakları kira bedeline dahil eder. Böylece kiracı, ayrıca ödeme yapmasına gerek kalmadan doğrudan stopaj vergisi öder.

Mükellef ile Şirket Kurun ve Sanal Ofis Hizmeti Alın

Stopaj işlemleriyle uğraşmadan resmi şirket adresi göstermek ve sanal ofis hizmeti alarak hızlıca şirket kurmak istiyorsanız Mükellef’ten destek alabilirsiniz. Mükellef sanal ofis ve şirket kurma hizmetinin yanı sıra marka tescili ve e-Ticaret entegrasyonu da dahil olmak üzere pek çok konuda girişimcilere yardımcı olur. Bunların yanı sıra tüm finansal süreçleri kolaylaştıran ön muhasebe programıyla da işlerinizi basitleştirir. Sanal ofis ile şirket kuruluşu için hemen Mükellef ile iletişime geçebilirsiniz.

New call-to-action