Maaş Bordrosu Nedir? Nasıl Hazırlanır?

Maaş Bordrosu Nedir? Nasıl Hazırlanır?

Yayın Tarihi: Güncelleme Tarihi:

Şirketlerin pek çok farklı mali hesaplama, düzenleme ve takip görevini yerine getirmesi gerekir. Bu görevlerin eksiksiz bir şekilde tamamlanması kanuni bir zorunluluk olduğu gibi şirket bilançosunun ve yapısının korunması açısından da son derece önemlidir. Şirketlerde işveren tarafından düzenlenen maaş bordrosu da bu belgelerden biridir. Gelin, “Maaş bordrosu nedir ve nasıl hesaplanır?” sorusunu birlikte cevaplayalım.

Maaş Bordrosu Nedir?

Maaş bordrosu hakkında bilgi sahibi olmak için öncelikle ücret kavramına kısaca değinmekte fayda var. Ücret, 4857 numaralı İş Kanunu’nun 32. maddesinde; “Bir kimseye yapmış olduğu iş veya emek karşılığında işveren veya 3. şahıs tarafından para ile ödenen tutar” şeklinde tanımlanır. Bu noktada şirketlerin çalışanlarına ödedikleri yasal ücretleri ayrıntılı bir şekilde raporladığı nitelikli belge de maaş bordrosu olarak adlandırılır.

Maaş bordroları kanunen işverenlerin işçilerine ödemekle yükümlü oldukları ücretleri tasdik ederken, çalışan tarafından da gelirlerini beyan etme ve diğer finansal konularda başvurabilecekleri bir belge olma özelliği taşır. Her çalışan, işverenden maaş bordrosunu isteme hakkına sahiptir. Nitekim şirketlerin de maaş bordrolarını periyodik olarak oluşturmaları ve çalışanla mutabık kaldıkları bordro belgelerini beyan etmeleri zorunludur.

Maaş Bordrosu Nasıl Hazırlanır?

Maaş bordroları, belirlenen ödeme periyotlarına uygun olarak hazırlanmalıdır. İşveren tarafından yasalar çerçevesinde gerçekleştirilen işçi ve işveren kesintileri de eksiksiz bir şekilde maaş bordrosunda yer almalıdır. Maaş bordroları şirketlerin muhasebe departmanları tarafından hazırlanabildiği gibi, günümüzde uygulama ve yazılımlar aracılığıyla bu süreç çok daha basit bir hale gelmiştir. Yaşanan bu dijital dönüşüm, geçmişte özellikle büyük şirketler için içinden çıkılmaz bir hal alan bordro hesaplamalarının çok kısa bir sürede gerçekleştirilmesine imkan vererek büyük bir kolaylık sağlamıştır. 

Günümüzde küçük ve büyük ölçekli pek çok şirket, maaş bordro hesaplamalarının da entegre edildiği finansal süreçler için aracı firmalardan destek alabilir. Sıkça tercih edilen aracı firmalar, bu konularda şirketlere profesyonel bir hizmet sunarlar. Bu hizmetlerin tercih edilmesindeki en büyük etken, şirketlerin çalışan ve departman masrafları açısından aracı firmaları kullanmanın daha hesaplı ve avantajlı olmasıdır. Dolayısıyla pek çok finansal sürecin yönetimi için harici olarak profesyonel destek alınabilir.

Maaş Bordrosu Hazırlarken Nelere Dikkat Edilmeli?

Maaş bordrosu hazırlarken şirketlerin en çok dikkat etmesi gereken noktalardan biri, bilgilerin eksiksiz bir şekilde evrak üzerinde belirtilmesidir. Maaş bordrosunda işçinin hak edişleri, işveren ve işçi tarafına yapılan kesintiler, ek vergiler ve diğer tüm detaylar açık bir biçimde beyan edilmelidir. Belge üzerinde yer alması gereken bilgiler şu şekilde sıralanabilir:

  • Bordronun oluşturulduğu güncel dönem ve tarih
  • İş yerine ait sicil numarası
  • İşçiye ait ad, soyad, SGK sicil numarası, unvanı, aldığı ücret ve ücret türü bilgileri
  • İşçiye ait çalışma günleri ve hafta tatillerine bağlı elde ettiği kazançlar
  • SGK işçi payı, gelir vergisi, işsizlik sigortası işçi payı, damga vergisi gibi yasal kesintiler
  • Var olduğu takdirde yakacak yardımı, çocuk yardımı, sağlık sigortası vb. ücretler
  • Vakıf aidatı, finansal yardım ve sağlık kesintisi gibi özel kesintiler
  • SSK, gelir vergisi, damga vergisi, kümülatif gelir vergisi matrahı gibi genel matrah kalemleri
  • İşçinin imzası

Bir maaş bordrosu genel hatlarıyla yukarıda yer alan bilgileri içermelidir. Bu bilgiler; İş Kanunu, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Vergi Usul Kanunu’na göre küçük değişiklikler gösterebilir. Bu değişiklikler, talep edilen makama uygun şekilde işveren tarafından revize edilerek hazırlanabilir. İşverenlerin maaş bordrolarını hazırlarken izlemesi ve dikkat etmesi gereken adımlar, kanunlar tarafından açıkça belirlenmiş ve şirketlerin erişimine sunulmuştur. Bordro düzenlemesini yapacak departman veya kişi, bu bilgiler doğrultusunda bordroyu hazırlayabilir.

Maaş Bordrosu Nasıl Hesaplanır?

Maaş bordrosu hesaplanırken yasalar çerçevesinde belirlenen güncel bordro parametrelerine dikkat edilmelidir. Bordro parametreleri, farklı işçi türleri için özelleştirilmiş bir şekilde belirlenir. Türkiye’de hizmet gösteren şirketler ve işverenler de belirlenen bu parametrelere uygun bir şekilde hareket ederek çalışanlarının bordrolarını buna göre düzenlemelidir. Maaş bordrosunda işçi ve işverenden yapılacak kesintiler hesaplanırken aşağıdaki verilerden yardım alınır.

İşçiden Yapılacak Kesintiler

  1. SSK primi işçinin payı = Brüt ücret x %14
  2. İşsizlik sigortası işçinin payı = Brüt ücret x %1
  3. Gelir vergisinin matrahı = Brüt ücret – (SSK işçi payı + işsizlik sigorta işçi payı)
  4. Gelir vergisi miktarı = Gelir vergisi matrahı x %15
  5. Damga vergisi miktarı   = Brüt ücret x 0,00759
  6. Kesintilerin toplamı = İşçi payı + işsizlik sigortası işçi payı + Gelir vergisi + Damga vergisi
  7. Net ücret = Brüt ücret – Kesintiler toplamı

İşverenden Yapılacak Kesintiler

  1. SSK Primi işveren payı = Brüt ücret x %15,5 (%5 indirim teşviki ile)
  2. İşsizlik sigortası işveren payı= Brüt ücret x %2 şeklindedir.

Her iki taraftan yapılan kesintilerin usulünce uygulanması ve bordroda yer verilmesi oldukça önemlidir. İşverenlerin, çalıştırdıkları işçilerin statüsüne göre farklı kesintilerle karşılaşabileceklerini de unutmamak gerekir. Yasa kapsamında işçi grupları, farklı kesinti oranlarıyla hesaplamaya dahil edilir. 

Maaş Bordrosu Örneği

İşverenler maaş bordrolarını işçilerin brüt ücretleri üzerinden hesaplar. Maaş bordrosu oluşturulması sırasında işverenler, beyan ettikleri bilgilerin eksiksiz ve kanunlara uygun olduğundan emin olmalıdır. Aksi takdirde 4857 sayılı İş Kanunu ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu (VUK) uyarınca cezai yaptırımlar uygulanır. Ayrıca bu cezai yaptırımların her hatalı beyan için ayrı olarak uygulandığı da unutulmamalıdır.

Bordro hesaplamasının nasıl yapıldığını daha açık şekilde göstermek için bir örnekten faydalanabiliriz. Bu örnekte A firması, herhangi bir harici yardım ve ödenekte bulunmadığı B çalışanı için bordro hesaplamasını şu şekilde gerçekleştirmiştir:

Aylık Net Asgari Ücretin Hesabı

  • Asgari Ücret: 10.008,00 TL        
  • SGK Primi (%14): 1.401,12 TL        
  • İşsizlik Sigorta Primi (%1): 100,08 TL        
  • Kesintiler Toplamı: 1.501,20 TL        
  • Net Asgari Ücret: 8.506,80 TL

İşverene Aylık Maliyeti

  • Asgari Ücret: 8.506,80 TL        
  • SGK Primi (%20.5 İşveren Payı) (*): 2.052,64 TL        
  • İşveren İşsizlik Sigorta Primi (%2): 200,16 TL        
  • İşverene Toplam Maliyet: 12.259,80
  • İşverene Toplam Maliyet ( 5 puanlık indirimle): 11.759,40 TL

(*): İlgili madde 5510 sayılı kanunun 81. maddesinin (I) bendindeki şartları sağlayan işverenlerin faydalandığı 5 puanlık indirim bazında hesaplanmıştır. Şartları sağlamayan işverenler için SGK primi işveren payı %20.5 oranında hesaplanır.

Sonuç olarak B çalışanı, A şirketinden Ocak dönemindeki hizmetleri için net olarak 8.506,80 TL ücret alacaktır. Yukarıda da görüldüğü gibi maaş bordrosu hesaplama işlemleri son derece basittir. Kurallara uymak ve eksik/yanlış bilgilere yer vermemek, başarılı bir bordro hesaplaması yapmak için en önemli ayrıntılardır.

Mükellef ile Finansal Süreçlerinizi Kolayca Yönetin

Şirket kuruluşu ve sonrasında şirketlerin yükümlü oldukları süreçler girişimcilerin gözünü korkutabilir. Neyse ki dijital çağda tüm bu süreçleri kolaylaştırmanın ve girişimcilik ruhuyla başarılı olmanın etkili bir yolu var. Mükellef, profesyonel ekibi ve sektörel tecrübesi sayesinde şirket kurmak veya var olan şirketlerini büyüterek yurt dışına açılmak isteyen girişimcilerin tüm ihtiyaçları için hızlı ve profesyonel çözümler sunar. Mükellef’in sunduğu ön muhasebe programı sayesinde siz de şirketinizin finansal süreçlerini kolayca yönetebilir ve işinizi büyütebilirsiniz. Avantajlarla dolu Mükellef hizmetlerini keşfetmek için hemen tıklayın.

New call-to-action