Gelir Vergisi Kanunu (GVK) geçici 93. maddesinde yurt içinde ve yurt dışında bulunan belirli varlıkların milli ekonomiye kazandırılması hükümleri yer alır. Buna göre, varlık barışı uygulamasıyla gerek yurt içi gerek yurt dışı varlıkların ülke ekonomisine dahil edilmesi amaçlanır. Peki, varlık barışının şartları nelerdir? Bu uygulamaya nasıl başvurulabilir?
İçindekiler
Varlık Barışı Nedir?
Varlık barışı; yurt dışında ve yurt içinde bulunan tüm altın, para, döviz, menkul kıymetler ve sermaye piyasası araçlarından sisteme yeniden dahil edilerek serbestçe tasarruf edilmesini sağlayan bir uygulamadır.
Varlık barışından yararlanabilmek için Türkiye’de bulunan banka ya da aracı kurumlara bu varlıklara dair bildirimde bulunulması gerekir. Yurt içinde olup kanuni defter kayıtlarında olmayan altın, para, menkul kıymet, döviz, taşınmazlar ve diğer sermaye piyasası araçlarının ise sahipleri tarafından vergi dairelerine bildirilmesi halinde varlık barışı uygulamasından faydalanılabilir.
Varlık Barışı Şartları Nelerdir?
Varlık barışı ile yurt içi ve yurt dışı varlıkları kayıt altına alınabilir. Ancak bunların belirli şartları bulunur. Bu şartlar aşağıdaki gibidir:
- Yurt dışında bulunan döviz, altın, hisse senedi, para, tahvil ve diğer menkul kıymetler banka ve aracı kurumlara bildirilerek 3 ay içinde Türkiye’ye getirilmelidir.
- Varlık barışında yapılan son düzenleme ile 30 Eylül 2022 tarihine kadar yapılan bildirimlerde varlıkların değeri üzerinden %1, Ekim 2022 ile Aralık 2022 arasında yapılan bildirimlerde %2, Ocak 2023 ile 31 Mart 2023 arasında yapılan bildirimlerde ise %3 vergi ödenmesi kararlaştırılmıştır.
- Yurt dışı varlıkların banka veya aracı kurumlarda açılan hesaplarda en az 1 yıl tutulması halinde, bildirim yapılması sırasında alınan vergi iade edilir. Ayrıca yurt dışındaki varlıkların Türkiye’ye getirilmesi için vergi mükellefi ya da Türk vatandaşı olunması gerekmez.
- Gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlar da Türkiye’de bulunan varlıklarını banka ya da aracı kurumlarda bulunan hesaplara yatırarak tevsik edebilir, varlık değerinin %3’ü kadar vergi ödeyebilir. Ancak vergi mükellefleri, kayıtlı olmayan varlıkları ve taşınmazları vergi dairesine beyan eder.
- Mükellefler, varlık değerinin %3’ü kadar vergi ödeyerek varlıklarını kayıt altına alabilir. Varlık barışı bildirim ve beyanlarına dair vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmaz.
Varlık Barışı Uygulamasından Kimler Yararlanabilir?
Varlık barışı uygulamasından yararlanabilecek kişiler başvuru şartlarında belirtilmiştir. Buna göre yurt içi varlıklar için gelir ya da kurumlar vergisi mükellefleri bu uygulamadan yararlanabilmekteydi. 9 Ağustos 2022’de yapılan yeni düzenleme ile gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanların da Türkiye’de bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazları için beyanda bulunmak suretiyle madde hükmünden yararlanabilmeleri mümkün hale gelmiştir.
Bu kişilerin taşınmazlar dışındaki varlıklarını beyan tarihi itibarıyla banka veya aracı kurumlarda açılan hesaplara yatırmaları ve bu durumu belgelerle kanıtlamaları ise zorunludur. Gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar için beyanda bulunulacak vergi dairesi, bunların yerleşim yerlerinin bağlı bulunduğu yerdeki vergi daireleri olacaktır.
Varlık Barışı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Varlık barışı başvurusu için aşağıdaki adımlar takip edilmelidir:
- Banka aracılığıyla 2 nüsha olarak iletilen form doldurulmalı. Bu 2 nüshadan biri bankada biri dolduran kişide bulunmalıdır.
- Banka başvurusundan sonraki 3 ay içinde uygulama kapsamına alınacak olan para hesaba yatırılmalıdır.
Yurt dışında bulunan varlıklara dair bildirimde banka ya da aracı kurumlar tarafından yapılacak işlemler ise şunlardır:
- Yurt dışında bulunan varlıklar, gerçek ya da tüzel kişiler tarafından 2 nüsha halinde Ek 1 formu ile bankaya ya da aracı kuruma bildirmelidir.
- Formun bir nüshası, işlemin yapıldığı banka ya da aracı kurum tarafından bildirim ile açılan hesap bilgileri yazılıp tasdiki sağlandıktan sonra, banka dekontları ya da işlem sonuç formları ile ilgili kişiye teslim edilir.
Varlık Barışı ile Sağlanan Avantajlar Nelerdir?
Yurt içinde bulunan varlıkların işletme kayıtlarına alınması ya da yurt dışındaki varlıkların Türkiye’ye getirilmesi halinde, bu varlıklar vergiye tabi kazanç tespitinde dikkate alınmaz. Bu uygulama kapsamındaki varlıkların incelenmesi ve tarhiyatı yapılmaz, araştırma ve incelemeye dahil edilmez. Yine bu uygulama kapsamında yer alan varlıklar için soruşturma ve kovuşturma yapılamayacağı gibi idari para cezası ve vergi cezası da kesilemez.
İşletme kayıtlarına geçen varlıkların kurumlar vergisi mükelleflerince ortaklara dağıtılması söz konusu olduğunda ise, kar dağıtımı sebebiyle stopaj uygulanmaz. Ayrıca, gerçek ya da tüzel kişiliğe sahip ortakların elde edeceği bu tutarlar vergilendirilmez. İşletmeye katılan bu varlıklar, kar dağıtımı olarak değerlendirilmeden işletmeden çekilebilir.
Şirket Varlıklarınızı Mükellef ile Yönetin!
Şirket varlıklarının muhasebesini Mükellef desteğiyle sorunsuz yürütebilirsiniz. Mükellef’in sunduğu ön muhasebe programı ve e-Dönüşüm uygulamalarını kullanarak işletmenizin muhasebe takibini kolayca yapabilir, finansal süreçlerinizi tek platformdan yürüterek zamanınızı daha verimli kullanabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için tıklayın.
