Yönetim kurulu, genel olarak bir şirketin bütün operasyonlarını denetleyen bir grup insanı ifade eder. Şirketlerin stratejik kararlarını belirlemede önemli bir rol oynar ve işletmenin başarısının sürdürülebilir hale gelmesi için çaba sarf eder. Kurul, şirketin en üst yönetim organını oluşturur. Önemli kararlar, stratejik yapılanmalar ya da şirketin geleceğini belirleyecek konular bu kurulda tartışılır.
Yönetim kurulunun görevleri arasında şirketin hedeflerini ve bu hedeflere ulaşmak için stratejileri belirlemek bulunur. Ayrıca risk yönetimi ve üst yönetim değerlendirmelerini de yaparak şirketin karşılaşabileceği riskleri belirler, değerlendirir ve üstesinden gelmek için yeni stratejiler üretir. Şirketin en temel parçaları arasında bulunan bu kurul, işletmelerde yönetim becerisine ve deneyime sahip olan kişilerden oluşmalıdır.
İçindekiler
Yönetim Kurulu Nedir?
Yönetim kurulu genel olarak bir grup insandan oluşur ve şirketlerin önemli kararlarını alma konusunda en yetkili organdır. Kurulun yapısı şirketten şirkete farklılık gösterebilir. Kurul yapısı şirketin tüzüğü ile belirlenir ve çeşitli yönetmelikler ile ortaya konulur. Yönetmeliklerde kurulun üye sayısı, üyelerin nasıl seçileceği ve yönetim kurulunun ne sıklıkla toplanacağı gibi bilgiler yer alır.
Yönetim Kurulu Ne İş Yapar?
Yönetim kurulu, temel olarak şirket ve şirketin paydaşları adına vekaleten önemli kararlar alır. Bir şirketin etkin bir biçimde çalışabilmesi için denetlenmesinden sorumludur. Ayrıca işletmenin karşılaşabileceği problemler karşısında çözüm üretmek de kurulun görevleri arasında bulunur. Yönetim kurulu, genel olarak denetleyici bir yapıya sahiptir. Bununla beraber şirketin önemli kararlarında en yüksek karar mercii görevi de görebilir.
Kurul, şirketin vizyonunu belirler ve başarısını sürdürülebilir hale getirmede kilit bir rol oynar. Şirketin pazar koşullarına ve değişen şartlara uyum sağlamasına yardımcı olur. Kurulun dinamik, çevik ve güncel şartlara adapte olabilecek bir yapıya sahip olması beklenir.
Yönetim Kurulu Kimlerden Oluşur?
Yönetim kurulu üyelerinin nasıl seçileceği ve kaç kişi olacağı şirketin tüzüğünde yazar. Bununla beraber kurul üyelerinin kimlerden oluşacağı genellikle önceden belirtilmese de genellikle şirkette yüksek oranda hisseye sahip olan kişilerden ya da hissedarlar arasından seçilir. Başlangıçta kurul üyeleri şirketin sahibi ve önemli bir ya da iki yatırımcıdan oluşur. Bununla beraber ilerleyen zamanlarda kurul üyelerinin sayısı artabilir.
Yönetim kurulu, şirketi etkin bir biçimde çalışması için denetlemek ve karşılaşılan problemleri çözmekle sorumludur.
Yönetim Kurulu Kaç Kişiden Oluşur?
Yönetim kurulunun kaç kişiden oluşacağı tamamen şirketin organizasyonel yapısına bağlıdır. Genellikle şirketler, oylamalar sırasında eşitlik çıkmasından kaçınmak için kişi sayısını tek olacak şekilde belirler. Kuruldaki kişi sayısı şirketin büyüklüğüne ve türüne göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, küçük ve orta ölçekli işletmelerde genellikle kurullarda üç veya beş kişi bulunur. Büyük şirketlerde ise bu sayısı 10’un üzerine çıkabilir. Uluslararası işletmelerde 20’nin üzerinde üye bulunabilir.
Kurulun kaç kişiden oluşacağı tamamen şirketin stratejisine ve büyüklüğüne bağlıdır. Kurul üyelerinin kaç kişi olacağı tüzükte belirlenebilir. Bununla beraber olması gerekenden fazla ya da az üye, şirketin ilerlemesinde çeşitli sorunlara neden olabilir. Dolayısıyla kurul üye sayısını belirlerken dikkatli bir araştırma yapılması önerilir.
Kimler Yönetim Kurulu Üyesi Olamaz?
Bazı kişilerin yönetim kurulu üyesi olması kanunlarla yasaklanmıştır. Aşağıdaki listeyi inceleyerek kimlerin kurul üyesi olamayacağını öğrenebilirsiniz.
- 18 yaşından küçük olan kişiler
- Yargı kararıyla hüküm giymiş olan bireyler
- Kamu hizmeti yasağı olanlar
- Önceden ticaret sicil kaydı olmasına rağmen sonradan kaydı silinenler
- Gerekli izin belgelerine sahip olmayan serbest meslek sahipleri
Yönetim Kurulunun Görevleri Nelerdir?
Yönetim kurulunu birçok farklı görevi vardır:
- Bir şirketin hedeflerini ana çizgileriyle tanımlar ve hedeflere ulaşmak için çeşitli stratejiler belirler.
- Üyelerin hem yasal düzenlemelere hem de şirketin etik kurallarına uyması beklenir.
- Üst düzey yöneticilerin işe alınmasından sorumludur. Ayrıca bütün çalışanlar için kapsayıcı olduğu kadar esnek bir şirket politikası oluşturur.
- Yöneticilere önemli kararları alma konusunda danışmanlık yapar, bütçeleri denetler ve bazı durumlarda kaynak ihtiyacı olduğunda finansman sağlar.
- Şirketin birleşme, satın alma ya da varlıklarını elden çıkarma gibi kararlarını yönetir.
- Marka kimliğinin oluşturulmasında ve sürdürülmesinde önemli bir rol oynar.
- Şirketin çıkarlarına göre hareket etmek, kurulun temel görevleri arasında bulunur. Her üyenin, objektif bir şekilde çıkar çatışmalarından uzak kalarak şirketi ileriye taşımak için uzmanlıklarını kullanması beklenir.
- Genellikle kurulun görevleri bütün üyeler için ortaktır. Bununla beraber özel durumlarda bazı üyelere has görevler tanımlanabilir.
- Kurulun ortaklık ve hesap defterlerini tutması gerekir. Yıllık faaliyet raporlarındaki finansman durumunu denetlemelidir.
- Kurulun şirketi üst düzeyde yönetme, şirket organizasyon şemasını belirleme, tutanak defterlerini tutma, yıllık faaliyet raporlarını açıklama ya da finansal planlama yapma yetkisi başkalarına devredilemez.
- Kurul toplantıları üye çoğunluğunun olması durumunda gerçekleştirilebilir. Bununla beraber tüzükte farklı bir ifade varsa şartlar değişebilir.
Yönetim Kurulu Karar Defteri Nedir?
Karar defteri, kurul toplantılarında alınan kararların toplandığı ve sonrasında incelenebildiği resmi bir belgedir. Şirket yönetiminin aldığı stratejik kararları belgeler ve şirketlerin kurumsal hafızasının önemli bir parçasını oluşturur. Kararların arşivlenmesini ve böylece geçmişte alınan kararlar doğrultusunda yeni stratejik adımlar atılmasını sağlar.
Karar defteri aynı zamanda şirketlerin hukuki dayanağının da bir parçasıdır. Kurullarda alınan kararların resmi olarak belgelenmesi, şeffaflık ilkesiyle de doğrudan bağlantılıdır. Böylece şirketin hissedarları da güvenilir bilgiye defter kararları aracılığıyla ulaşabilir.
Kurul üyeleri, kişisel çıkar çatışmalarından uzak bir şekilde şirketi ileriye taşıma hedefiyle hareket etmelidir.
İcra Kurulu Nedir?
İcra kurulu, yönetim kurulu tarafından atanır ve şirketlerin günlük operasyonlarını yürütür. Temel olarak yönetim kurulunda alınan stratejik kararları uygulamaya koymakla görevlidir. Günlük işlemleri düzenler ve şirketin uzun vadeli hedeflerine ulaşması için stratejileri uygular. Şirketin günlük süreçlerini yöneterek verimlilik seviyesini artırır. Ayrıca icra kurulu; şirketin bütçesini oluşturma, izleme ve ihtiyaç durumunda tekrardan düzenleme yetkisine de sahiptir.
İcra kurulu, genel olarak yönetim kurulunun bir alt kümesi şeklinde özetlenebilir. Yönetim kurulu, şirketleri stratejik anlamda gözetlerken icra kurulu operasyonel düzeyde düzenlemeler yapar. İcra kurulu, bununla kıyaslandığında şirket içinde daha aktif olarak görev alır. Bazı durumlarda yönetim kurulunun devredilemez yetkilerinin dışında kalan görevleri de alabilir.
Her işletmede icra kurulu olması zorunlu değildir. Yönetim kurulunda olduğu gibi işletmelerin tüzüğünde icra kurulunun kurulabilmesi için çeşitli düzenlemeler yapılmış olması gerekir. Ayrıca icra kurulu üyeleri, şirketten tam zamanlı olarak çalışabilecek kişiler arasından belirlenmelidir. Bununla beraber yönetim kurulu üyelerinin her gün şirkette bulunması gerekli değildir.
İcra kurulunun başkanına CEO ismi verilir. CEO kelimesi, Chief Executive Officer kelimelerinin kısaltılmasından oluşur. Baş icra sorumlusu, baş yönetici, icra yetkili amiri ya da icra kurulu anlamlarına gelir. İcra kurulunun başındaki kişidir ve icra kurulunun yönetim yetkilerini elinde bulundurur.
İcra Kurulu Ne İş Yapar?
CEO’nun da içinde bulunduğu icra kurulunun yaptığı işler aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
- Günlük işlerin ve operasyonların yönetiminden icra kurulu sorumludur. İcra kurulu, genel olarak şirketlerde yönetim kurulunun haricinde kalan üst yöneticilerden oluşur ve belirlenen stratejik hedefleri hayata geçirmekle sorumludur.
- İcra kurulu, yönetim kurulunun bir uzantısı işlevi görür. Bazı durumlarda yönetim kuruluna yol gösterecek kararların alınmasına yardımcı olabilir.
- Şirketin durumunu değerlendirir, departmanların performanslarını gözlemler ve gerektiğinde değişiklikler yapar.
- Bazı şirketlerde icra kurulu gayrimenkul alım satımı ya da kiralanması gibi işlemleri de gerçekleştirebilir.
- Personel ve insan kaynakları yönetimi noktasında da icra kurulu etkili bir şekilde rol oynar. İşe alım süreçlerinin yanı sıra eğitim programlarını planlar ve çalışan ilişkilerini yönetir.
Mükellef ile Şirketinizi Kurun ve Yönetin
Mükkellef, şirket kurma ve büyütme konusunda her aşamada size yardımcı olur. Şirket kurarken karşılaşabileceğiniz bütün sorunlarla ilgilenir ve sonrasında ihtiyaç duyduğunuz noktalarda sizi destekler. Mükellef ile şirket kuruluşunun yanı sıra paketiniz kapsamında sunulan ön muhasebe programı sayesinde finansal süreçlerinizi yönetebilir, sanal ofis ve marka tescil gibi ilave hizmetlerden yararlanabilir, e-Fatura sistemine geçerek şirketinizin e-Dönüşüm işlemlerini pratik bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Mükellef hizmetleri hakkında daha detaylı bilgi için web sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
